بحث بر سر امنیت پایین ایمیلهای خارجی موضوع تازهای نیست و مدتهاست کاربران فضای مجازی با گزارشها و اخباری درباره ایمیلهای امن ایرانی و خدمات ویژه آنها مواجه میشوند.
اما با این وجود طی سالهای گذشته اگرچه بارها بر راهاندازی چندین ایمیل ایرانی تاکید شده و حتی تمام بانکها و دستگاههای دولتی هم به استفاده از این ایمیلها موظف شدهاند اما با این حال نکاتی درباره نقاط ضعف و کاستیهای این نوع پستهای الکترونیکی هم مطرح شده است؛ تاکنون آماری از میزان کاربران این ایمیلها ارائه نشده و مسوولان به ذکر این نکته که چندین ایمیل ایرانی طراحی شده، اکتفا کردهاند.
به گزارش خبرنگار فنآوری اطلاعات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اگرچه گفته میشود در حال حاضر چندین ایمیل ایرانی از جمله ایمیلهای شرکت پست، ایران میل، میهن میل و یا چاپار طراحی و راهاندازی شدهاند، اما با این وجود به نظر میرسد تمایل کاربران فضای مجازی استفاده از ایمیلهای خارجی مانند جیمیل و یاهو باشد و در این زمینه شرایط سخت ثبتنام و اطلاعات بسیاری که به واسطهی ایمیلهای داخلی خواسته میشود، علتی بر پررنگتر شدن این موضوع بوده است. حتی برای راهاندازی برخی از این پستهای الکترونیکی وطنی نیاز به مراجعات حضوری وجود داشته و گاها برای داشتن چنین ایمیلهایی هزینه و حق اشتراک هم دریافت میشود.
اما در این زمینه گروهی از متخصصان فضای مجازی اطلاعیهای تحت عنوان «هشدار نسبت به وضعیت ایمیلهای موسوم به ملی» را برروی وبلاگ خود منتشر کرده و در قالب آن آوردهاند: «اگرچه در ضرورت راهاندازی سرویسهای ایمیل داخلی تردیدی برای متخصصان وجود ندارد، اما دستورالعمل جدید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مبنی بر الزامی بودن استفاده از سه سرویس پست الکترونیک معرفی شده که قطعا نه شایسته عنوان ملی هستند و نه حتی می توان آنها را تولید داخلی محسوب کرد، بسیار نگران کننده و سوال برانگیز است.
بهتر است توضیح داده شود که براساس کدام معیارهای فنی، صلاحیت سرویسهای دولتی iran.ir، post.ir و chmail.ir (چاپار) بررسی و تائید شده است تا این شائبه در اذهان به وجود نیاید که برخی با علم و آگاهی به مشکلات متعدد کاربری و امنیتی و عدم قابلیت توسعه پذیری این سه سرویس، اصرار دارند دستاوردهای ناقص و فاقد کیفیت خود را با استفاده از تبلیغات سرسام آور و بخشنامههای الزامآور به کاربران ایرانی تحمیل کنند.
یقیناً وادار کردن مردم به استفاده از سرویسهای نامطمئن داخلی علاوه بر اینکه اطلاعات خصوصی کاربران را در معرض تهدید جدی قرار می دهد، حاصلی جز سلب اعتماد مردم نسبت به عموم محصولات و خدمات نرم افزاری ایرانی نخواهد داشت.
«گروه بیان» از سیاستگذار حوزه فناوری اطلاعات و نهادهای نظارتی کشور خواسته است اجازه ندهند اقدامات شتابزده و تصمیمات عجولانه، بیش از این به اعتبار متخصصان عرصه فناوری اطلاعات کشور لطمه وارد کند و با اجبار مردم به استفاده از این سرویسها، حریم خصوصی کاربران در معرض خطر قرار بگیرد.
در پایان ضمن قدردانی از حسن ظن مسوولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و تشکر بابت ابراز تمایل آنها برای مشارکت و همکاری در دو پروژه موتور جستوجو و ایمیل گروه بیان، ضمن تاکید دوباره بر عدم تمایل به این همکاری، امیدواریم هرچه سریعتر امکان دسترسی به سرویسهای متعدد و متنوع پست الکترونیک امن و کارآمد داخلی برای عموم مردم فراهم و شرایطی مهیا شود تا کاربران فضای مجازی با میل و رغبت خود، ایمیلهای ایرانی را انتخاب کنند.
همچنین در صورت لزوم، مشروح دلایل عدم تمایل به ارائه موتور جستوجو و سامانه پست الکترونیک «هد» به سازمان فناوری اطلاعات، در آینده به اطلاع عموم خواهد رسید.»
به گزارش ایسنا اما در این زمینه معاون توسعه شبکه سازمان فنآوری اطلاعات با تاکید بر اهمیت سرمایهگذاری و فراهم بودن زیرساختهای مناسب، در پاسخ به وضعیت ایمیلهای ایرانی و به ویژه ایمیلهای دولتی ایرانی که کارکرد مناسبی نداشته و حتی برای ایجاد آنها نیاز به پرداخت هزینه و مراجعه حضوری وجود دارد، می گوید: ایمیلهای دولتی قرار نبود از ابتدا به کاربران عادی اختصاص داده شوند اما بر اساس شرایط قرار بر این شد که تا مدتی این ایمیلها از کاربران عادی هم حمایت کنند.
علیاصغر انصاری در پاسخ به این سوال که چرا برای ایمیلهایی که از طریق بخش دولتی ایران راهاندازی میشود، زمانی 24 ساعته برای ایجاد پست الکترونیکی صرف میشود ادامه می دهد: این 24 ساعت زمان برای کاربران عادی است چراکه ممکن است افراد دامنههای مختلفی را برای آدرس ایمیل خود استفاده کنند و در این میان گاه از سر کنجکاوی از عباراتی نامفهوم بهره بگیرند. در این مدت ما جستوجو میکنیم تا اگر آدرس انتخاب شده مطابق عرف بود، آن را راه اندازی کنیم.
معاون توسعه شبکه سازمان فنآوری در عین حال اظهار امیدواری می کند که در آینده نزدیک اپراتورهای ایمیل داخلی را داشته باشیم که این اپراتورها قادرند بلافاصله آدرس الکترونیکی جدید را ایجاد کرده و خدمات مختلف را ارائه دهند.
انصاری در ارتباط با هزینهای که بابت راهاندازی این ایمیلها دریافت میشود هم توضیح می دهد: در دنیا بسیار رایج است که سرویسدهندگان اینترنتی هزینهای را بابت خدمات خود دریافت میکنند.
معاون گسترش شبکه سازمان فنآوری اطلاعات در بخش دیگری از صحبتهای خود در پاسخ به این سوال که با توجه به مشکلات ایمیلهای ایرانی چرا وزیر ارتباطات در استفاده سازمانهای دولتی از این ایمیلها اصرار داشته است،می گوید: بخشنامهای که وزیر آی.سی.تی ابلاغ کرد، از این جهت بود که بسیاری از بانکها و اپراتورها برای انتقال صورت حساب و یا اسناد خود از ایمیلهای خارجی استفاده میکردند و این موضوع مخاطرات متعددی به دنبال داشت به همین دلیل چنین بخشنامهای ابلاغ شد و اکنون بسیاری از کاربران بخشهای دولتی ما دو ایمیل دارند که یکی از آنها داخلی و به عبارت دیگر ایمیل اداری آنهاست و ایمیل دوم ایمیل خارجی آنها که مربوط به ارتباطات شخصی آنها میشود و در هر صورت با این بخشنامه مقرر شد که ادارات دولتی تا حد ممکن از ایمیلهای با دامنه .ir استفاده کنند.